
Van duurzaam project naar duurzame strategie
De vraag naar een duurzame stad neemt steeds meer toe. Zo deden ruim 60 bedrijven en organisaties in het licht van de naderende gemeenteraadsverkiezingen de oproep aan de Rotterdamse politiek om vol in te zetten op een circulaire en duurzame stad. Deze oproep werd gedreven door de noodzaak om te voldoen aan het Akkoord van Parijs. Het Akkoord streeft ernaar om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken. Dit wordt onder andere verwerkelijkt door de emissies van de Europese Unie tegen 2030 te verminderen met zeker 40% ten opzichte van 1990. De bedrijven kwamen in actie, omdat Rotterdam als geen andere stad in Nederland op kolen, olie en gas loopt. Deze fossiele brandstoffen zullen over 30 jaar amper nog mogen worden gebruikt.
Ook in de verkiezingsprogramma´s is duidelijk aandacht voor duurzaamheid. Uit onderzoek van Trouw blijkt dat duurzaamheid niet alleen meer is voorbehouden aan traditionele groene partijen. In de verkiezingsprogramma´s blijkt dat de klimaatdoelen uit het Akkoord van Parijs nu ook op lokaal niveau zijn doorgedrongen. Voornamelijk klimaatneutraal bouwen krijgt een belangrijke plaats nu gemeenten weer woningen gaan bouwen. Officieel hoeven gemeenten pas in 2021 klimaatneutraal te gaan bouwen, maar veel partijen streven ernaar eerder te beginnen. Naast het bouwen is ook veel aandacht voor het opwekken van ´groene energie´. Echter zijn de meningen verdeeld over hoe deze energie het beste opgewekt kan worden.
De Smart City en het Akkoord van Parijs
De gemeenten streven dus naar het verduurzamen van de leefomgeving. Maar hoe wordt deze in de praktijk behaald? Er zijn talloze nieuwe, slimme manieren om in een stad minder uitstoot te creëren. Neem de gemeente Zaanstad. Hier worden al vele slimme, duurzame projecten uitgevoerd. Bijvoorbeeld het fietspad in Krommenie dat energie opwerkt. Deze energie kan worden gebruikt om de straat te verlichten. In de toekomst zou deze techniek kunnen worden gebruikt in het wegdek waar elektrische auto’s zichzelf al rijdend opladen. Daarnaast vindt je in Zaanstad slimme prullenbakken. Deze prullenbakken zijn uitgerust met sensoren die aangeven wanneer de bak vol zit. Op deze manier kan de vuilniswagen heel gericht zijn ronde doen, wat uiteindelijk scheelt in uitlaadgassen. Een andere manier om de uitstoot van CO-2 aan te pakken is via slimme stoplichten. Deze lichten geven aan de auto door over hoeveel seconden het licht op groen springt, of welke snelheid zij moeten rijden zodat het volgende stoplicht voor hen ook groen is. Dit bevordert niet alleen het rijplezier van de bestuurder, het bespaart tevens het milieu.
Sturing ontbreekt
Slimme projecten genoeg dus. Maar hoe weten we hoeveel deze projecten uiteindelijk aan de vermindering van de CO-2 in een stad bijdragen? Dat kan door te gaan meten. Een Smart City geeft als geen ander inzicht in de leefomgeving. Bijvoorbeeld door het opstellen van een grootschalig metennet voor luchtkwaliteit die via kleine sensoren bij burgers aan huis gemeten wordt. Voorbeelden van zo´n burgermeetnet zijn Smart Emissions in Nijmegen en Currieuzeneuzen in Vlaanderen. Beide projecten betrekken de burgers bij de gegenereerde data, zodat zij meteen in kunnen zien wat de gevolgen zijn voor hun luchtkwaliteit als bijvoorbeeld de vuilniswagen ´s ochtends het vuilnis op komt halen.
Bovendien kan de data sturend zijn voor het gevoerde beleid in de stad. Echter blijkt uit onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam in opdracht van Smart City Academie, dat er te weinig wordt gedaan met de opgedane kennis uit de slimme projecten. Graag zouden de onderzochte gemeenten meer inzicht krijgen in onderzoek dat in andere gemeenten al is gedaan, om zo te voorkomen dat het wiel steeds weer opnieuw wordt uitgevonden. Bovendien ontbreekt het vaak aan een algemene Smart City strategie. (Kortlopende) projecten worden los van elkaar uitgevoerd zonder overkoepelend plan of stuuring.
Om te kunnen voldoen aan de voorwaarden van het Akkoord van Parijs is het dus voor gemeenten noodzakelijk om een Smart City strategie op te stellen die richting geeft aan alle slimme, duurzame projecten. Wij nodigen daarom graag alle gemeenten uit om deel te nemen aan onze 2-daagse opleiding. Tijdens twee dagen gaan we in op alle praktische zaken van de Smart City. Hoe stel je een strategie op, wat zijn de valkuilen en waar liggen de kansen?